Στην Πίνδο - Βάλια Κάλντα με ATV 4X4

Συντάχθηκε από Ταξιδευτής.

Αυτήν την φορά επισκεφθήκαμε ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα καταφύγια στην Ευρώπη, όπου στα απόμερα δάση, στις δυσπρόσιτες πλαγιές, στα ρέματα, τα ποτάμια και τις λίμνες βρίσκουν καταφύγιο σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας.
Ένας τόπος, όπου η μορφολογία του, συνδυαστικά με την διέλευση σημαντικών εμπορικών δρόμων (ρωμαϊκή "Βασιλική Στράτα"), επέβαλαν την ζεύξη των ποταμών με τα πιό εντυπωσιακά γεφύρια της Μακεδονίας.

Ενα φανταστικό ταξίδι που άγγιξε και τα 700 εκ. χρόνια, σε λίγες μόνο ημέρες της επίσκεψής μας, νιώθοντας θαυμασμό και δέος, σταθήκαμε μάρτυρες στο σημείο όπου δημιουργήθηκε η σημερινή Ελλάδα.

Τα παλαιότερα πετρώματα ανήκουν στην αρχαία ήπειρο Πανγαία ηλικίας 700 εκ. ετών, η οποία άρχισε να διασπάται (250εκ. έτη) δημιουργώντας την Αφρικανική και Ευρωπαική ήπειρο. Αγγίξαμε και αντικρύσαμε πετρώματα (170 εκ. ετών) που σχηματίστηκαν στον όλο και αυξανόμενο ωκεάνιο πυθμένα της Τηθύος, έναν ωκεανό που χώριζε την τότε Αφρική και Ευρώπη, όπου άθικτα τμήματά του βρίσκονται σε όλη την περιοχή, δημιουργώντας μια γεωλογική εικόνα, όπου διατηρούνται ο μανδύας, ο φλοιός και τα βαθειά ιζήματά του τα οποία κατά την αντιστροφή των κινήσεων των τεκτονικών πλακών και την σύγκρουσή τους, ανυψώθηκαν στον ουρανό της Ζεστής Κοιλάδας (Βάλια Κάλντα).

Το οδοιπορικό μας σχεδιάστηκε με σκοπό να κάνουμε έναν μεγάλο γύρο: Τρίκωμο - Βάλια Κάλντα - Μηλιά - Φλαμπουράρι - Βωβούσα - Πάδες - Σαμαρίνα - Δίστρατο - Αβδέλλα - Σπήλαιο - Τρίκωμο. Ένα σενάριο το οποίο εάν έβγαινε θα είμασταν ικανοποιημένοι. Γνωρίζαμε για χιόνι το οποίο πιστεύαμε θα ήταν οριακό για τα οχήματά μας και δεν ξέραμε εάν θα μπορούσε να επιτευχθεί ο στόχος μας.

1η Ημέρα 18-12-2010

Στους Μαυραναίους τελικά σταματήσαμε και αφήσαμε τα αυτοκίνητα. Ο δρόμος άσπρος από το χιόνι. Είχαμε μιά καθυστέρηση δύο ωρών από Θεσσαλονίκη. Κατεβήκαμε για Τρίκωμο και αφήσαμε για το τέλος το γεφύρι του Αζίζ Αγά. Φτάσαμε Μοναχίτι και φύγαμε για Μικρολίβαδο. Πολλά ρέματα και ποτάμια με το βαθύ πράσινο χρώμα τους και την μεγάλη ορμή τους μας υπόσχονταν τέλεια περιπλάνηση. Επιτέλους πατήσαμε χώμα στρωμένο με χιόνι 15εκ. και μπήκαμε στην Βάλια Κάλντα. Στόχος μας να βρούμε τον κεντρικό δρόμο που περνά μέσα από τις λίμνες Φλέγγας και το όρος Λύγκος για να βγούμε στην Μηλιά για ανεφοδιασμό καυσίμου.

Η περιπέτεια ξεκίνησε. Το χιονόνερο μεταβαλλόταν σε χιόνι και όσο ανέβαινε το υψόμετρο, σε παγωμένο χιόνι. Το πλούσιο δίκτυο δρόμων στην περιοχή, μας έδωσε πολλές δυνατότητες παράκαμψης, σε ένα τοπίο χιονισμένο, όπου πολλές φορές το χιόνι ξεπερνούσε την εδαφική ανοχή των οχημάτων (το ύψος της κοιλιάς από το έδαφος), με αποτέλεσμα να πάρουμε άλλη πορεία κάνοντας τελικά κύκλους. Με το χιόνι να ξεπερνά τα 30εκ. μηχανές και αναβάτες λειτουργούσαν οριακά αλλάζοντας συχνά θέση και βγαίνοντας μπροστά πότε ο ένας και πότε ο άλλος. Τελικά φτάσαμε στην θέση Τσούμα Κοκκίνη.

Το ρέμα Λούμνιτσα με τα φουσκωμένα νερά του δεν μας άφησε να το περάσουμε, αλλάζοντας και πάλι την πορεία μας προς τα βόρεια για Περιβόλι, κάνοντας ξανά κύκλο. Η ώρα άρχισε να περνά και το μυαλό μας "έστειλε" για διανυκτέρευση στο καταφύγιο της Βωβούσας, όπου είχαμε μιλήσει με τον ιδιοκτήτη. Για να βγούμε στο χωριό Περιβόλι αλλάξαμε και πάλι δρόμο. Στην θέση Σταυρός πήραμε τον δρόμο απέναντι. Βλέπαμε το χωριό και ο δρόμος κομένος μπροστά μας από κατολίσθηση!. Ξανά πίσω στην θέση Σταυρός και από εκεί για την θέση Μαντήλα. Αυτή την φορά σταθήκαμε τυχεροί και αρχίσαμε ασφάλτινα με 20 εκ. χιόνι να ανεβαίνουμε για το χωριό Περιβόλι. Ενα χωριό πανέμορφο, αλλά χωρίς ζωή.

Συνεχίσαμε και φτάσαμε στην θέση Στάνη Τίζα στα 1600 μ. Ενας αυχένας ανοιχτός να σε χτυπάει το παγωμένο χιόνι με τον αέρα αλύπητα. Ο δρόμος δεν φαινόταν, όλα άσπρα, ανοιχτό το τζάμι του κράνους για να βλέπουμε καλύτερα. Είχαμε φτάσει στα όριά μας. Ο δρόμος κλειστός από ανεμοσούρια χιονιού κι ακόμα 15 χλμ. για το καταφύγιο της Βωβούσας που φάνταζαν ατέλειωτα. Παρακάμψαμε τον δρόμο από τα πλάγια, το σκοτάδι μας πήρε, αλλά τελικά φτάσαμε στο καταφύγιο και το γλέντι ξεκίνησε.

Υπήρχε κόσμος από μία σχολή της Κρήτης. Εμείς προσφέραμε κρασί και τσίπουρα, τα παιδιά ρακί. Βγήκαν τα κρέατα που είχαμε πάρει από τα Γρεβενά και τα δώσαμε στην κουζίνα του καταφυγίου. Πιάνο - τραγούδι, απρόσμενα καλή παρέα, μα πάνω από όλα οι σύντροφοί μου σε αυτήν την περιπέτεια. Αισθανόμασταν τόσο πλούσιοι που είχαμε ο ένας τον άλλον !

{qtube vid:=xigOVDRya7E w:=640 h:=534}

2η Ημέρα 19-12-2010

Το σχέδιο άλλαξε και ο σκοπός μας πλέον ήταν να βγούμε στο Σπήλαιο και από εκεί στους Μαυραναίους για επιστροφή. Ο καιρός έγινε πολύ καλύτερος από εχθές. Ξεκινήσαμε για Βωβούσα και επισκεφθήκαμε το γεφύρι του χωριού το οποίο κατασκευάστηκε το 1748 πάνω στον ποταμό Αώο. Ενα ωραίο χωριό γραφικό με ζωή. Συνεχίσαμε για την θέση Στάνη Τίζα. Ο καιρός πολύ καλός και η διαδρομή φανταστική μέσα στις πανύψηλες αιωνόβιες μαύρες πεύκες, που ανάμεσά τους έβλεπες τις κορυφές της Τύμφης και την Γκαμήλα.

Ο δρόμος με χιόνι άσπρος. Φτάσαμε στην θέση Στάν Τίζα για να απολαύσουμε ένα μοναδικό θέαμα μιάς και την προηγούμενη ημέρα λόγω σκότους δεν μπορούσαμε. Ένας αυχένας και γύρω του, όπου και εάν κοιτούσες, έβλεπες κορυφές χιονισμένες. Καταπληκτική ομορφιά. Η κατάβαση για Περιβόλι φανταστική. Φτάσαμε Αβδέλλα και σταματήσαμε για καφέ που μετατράπηκε στο φιλόξενο μαγαζάκι της πλατείας σε τσίπουρο και μεζέδες δίπλα στο τζάκι.

Κάτσαμε πολύ ώρα μιλώντας με τους μοναδικούς κατοίκους του χωριού. Συνεχίσαμε μέσα από το Πάντε Μάρε μιά φανταστική διαδρομή με συντροφιά τα ανθεκτικά στο ψύχος, αιωνόβια κωνοφόρα. Ρόμπολα, φανταστικά σε μέγεθος. Αυτή η μαγευτική διαδρομή μας χάρισε πολλές και όμορφες εικόνες. Σταματώντας στην θέση Πριόνια βρεθήκαμε μιά πανοραμική τοποθεσία. Λίγο πριν βγούμε στο χωριό Ζιάκας, ο Όρλιακας μπαίνει στο οπτικό μας πεδίο και μας αφήνει άφωνους με τις κορυφές του και το πολύχρωμο φάσμα που καλύπτει. Μέχρι το χωριό Σπήλαιο τον είχαμε δίπλα μας. Από κάτω το φαράγγι του Κλέφτη όπου κάναμε πολλές στάσεις για φωτογραφίες.

Νυχτώνοντας φτάσαμε στο Σπήλαιο. Στην πλατεία κάτσαμε στο ταβερνάκι Αρχοντικό για καφέ και μη θέλοντας να αποχωρήσουμε από αυτόν τον μαγευτικό τόπο. Μπόλικο κόκκινο κρασί και κρέατα δίπλα στο τζάκι μέχρι τις 5:30 το πρωί...

{qtube vid:=LiuDzAhyqw0 w:=640 h:=534}

3η Ημέρα 20-12-2010

Πρωινό και κατάβαση στο φαράγγι της Πορτίτσας για να δούμε το ομώνυμο γεφύρι. Η διαδρομή παραμυθένια. Αριστερά το φαράγγι και δεξιά ο πέτρινος πολύχρωμος όγκος του Ορλιακα με τις κορυφές να έχουν εκείνο το μοναδικό πέπλο της ομίχλης. Ο Βενέτικος ποταμός σε όλο του το μεγαλείο κόβει με τα φουσκωμένα νερά του τον δρόμο για τους Μαυραναίους. Στο τέλος υπάρχει το φαράγγι με απίστευτη ομορφιά και τέλος το γεφύρι, χτισμένο το 1743. Στενό το φαράγγι όπου μπορείς να το περπατήσεις το καλοκαίρι μιάς και η στάθμη των νερών πέφτει τους καλοκαιρινούς μήνες, σου δίνει μια εικόνα που θες δεν θες θα αποτυπωθεί για πάντα μέσα στην μνήμη σου !

Σειρά έχει το φαράγγι του Κλέφτη και το γεφύρι του Κατσουγιάννη. Αρχίσαμε την κατάβαση για να βρούμε και πάλι τον Βενέτικο. Φτάσαμε στο γεφύρι Κατσουγιάννη, ένα ακόμη όμορφο γεφύρι. Γυρίζοντας πίσω πάμε για το φαράγγι του Κλέφτη όπου ο Βενέτικος δεν μας αφήνει να περάσουμε απέναντι. Έτσι πήραμε τον ανήφορο και πάλι για να βγούμε στον δρόμο Ζιάκα - Σπήλαιο. Ο Όρλιακας εντυπωσιακός μας αφήνει να τον χαζεύουμε με τις ώρες. Στο χωριό Ζιάκα σταματήσαμε για ένα καφέ και συνεχίσαμε για να φτάσουμε στο ομώνυμο γεφύρι του 1885 το οποίο είναι δίπλα στον δρόμο. Δένει σαν κατασκευή με το υπόλοιπο τοπίο και δεν αντιμετωπίζεται σαν ξένο στοιχείο όπως η συχρονη γέφυρα δίπλα του. Από εδώ περνούσε η "Βασιλική Στράτα" εμπορικός δρόμος. Σειρά έχει το γεφύρι του Αζίζ Αγά πηγαίνοντας για Τρίκωμο. Ενα φανταστικό και μεγαλόπρεπο πέτρινο οικοδόμημα που διαθέτει το μεγαλύτερο σε άνοιγμα τόξο από τα σωζόμενα στην Μακεδονία, με 70 μέτρα μήκος και 15 μ. ύψος. Στην πορεία της κατασκευής του αποδείχθηκε πολύ δύσκολο έργο, αφού κατάρρευσε δύο φορές και λίγο έλειψε να στοιχήσει "το κεφάλι" του πρωτομάστορα !

Τελικά δεν μπορέσαμε να πραγματοποιήσουμε το αρχικό μας σχέδιο. Δώσαμε όμως υπόσχεση την άνοιξη να ξαναέρθουμε για μιά πιό συναρπαστική περιήγηση με ακόμα πιό πολλά χιλιόμετρα...