Άγραφα - ταξίδι στον χρόνο

Για να κατανοήσει την ομορφιά των Αγράφων κάποιος που δεν τα έχει ποτέ επισκεφτεί, θα πρέπει να έχει στο μυαλό του ολόκληρο το κάδρο του νομού Ευρυτανίας.

Η Ευρυτανία εξαιρετικά άγονη, ηπειρωτική, ορεινή, δυσπρόσιτη και εγκαταλελειμμένη παρά τις φιλότιμες προσπάθειες κράτους και αυτοδιοίκησης και τα πλουσιοπάροχα Ευρωπαϊκά, πακέτα διαρέεται από 3 μεγάλα και σημαντικά ποτάμια των οποίων τα νερά είναι πόσιμα (από άποψη ρίπων) σε όλο τους το μήκος.  Τον Αγραφιώτη, τον Ταυρωπό ή Μέγδοβα, και τον Καρπενησιώτη ή Κρικελιώτη που χύνονται σε δυο μεγάλες λίμνες τη τεχνητή λίμνη Κρεμαστών και τη λίμνη του Ταυρωπού.

Σε όλο της το εύρος η Ευρυτανία διασχίζεται από δυο πολύ μεγάλες και συμπαγής οροσειρές.  Τον Τυμφρηστό ή Βελούχι (2290μ.) και τα Άγραφα (2128μ.) που δεν είναι άλλο παρά ή Νοτιοδυτική απόληξη της μεγαλόπρεπης Πίνδου.

Τα Άγραφα με κορυφές μυτερές σα παιδικές ζωγραφιές ορθώνονται κάθετα και απόκρημνα, κατάφυτες από έλατα όπου το υψόμετρο και οι εξαιρετικά απότομες κλήσεις το επιτρέπουν.  Χαρακτηρίζονται από σάρες και εξαιρετικά βαθιές χαράδρες στο βάθος των οποίων ρέουν νερά που τροφοδοτούν τα ποτάμια σχηματίζοντας μικρούς ή μεγαλύτερους καταρράκτες στα πιο απίθανα σημεία.

Όσο για τα χωριά, ή για να είμαστε ακριβέστεροι, για τους σχεδόν εγκαταλελειμμένους οικισμούς, βρίσκονται γαντζωμένοι σε πείσμα της λογικής στα πιο απίθανα σημεία, με κύριο χαρακτηριστικό τη φτώχεια και τη λαμαρίνα καλαίσθητη τις περισσότερες φορές.  Αν βέβαια περιδιαβεί κανείς αυτά τα χωριά με την ευκολία και την ασφάλεια που του παρέχει το τετρακίνητο, είναι μάλλον βλασφημία να μιλά για καλαισθησία σε μια περιοχή που ο αγώνας για την επιβίωση αγγίζει τα όριά του.

Ας έρθουμε όμως στα δικά μας. Καταλύσαμε άλλοι στον Κρέντη, κι άλλοι στην Ανατολική Φραγκίστα σε καταλύματα από 35 - 70 ευρώ, φάγαμε σε ταβέρνες από 13 - 17 ευρώ, ήπιαμε καφέδες, με την συνοδεία άλλοτε γλυκών του κουταλιού, άλλοτε καταπληκτικού γιαουρτιού με μέλι, και άλλοτε μελομακάρονων από 1 - 2 ευρώ.

Την πρώτη μέρα ξεκινήσαμε από Κρέντη με κατεύθυνση Μάραθο και τελικό προορισμό το γραφικότατο χωριό Άγραφα.  «Δεν περνάει σας λέω! Δεν περνάει!!» φώναζε επιθετικά ο ντόπιος βοσκός στους ξεροκέφαλους και υπερφίαλους αθηναίου που ήρθαν να τον παίξουν Indiana Jones στον τόπο του, χτυπώντας το χέρι του στο ανοιχτό παράθυρο του Galoper.  Πράγματι, λίγο πιο κάτω, μια κατολίσθηση και ένας χείμαρρος είχαν κόψει τον δρόμο.  Εκτίμησή μου;  με λίγη δουλειά οι πιο έμπειροι οδηγοί πέρναγαν άνετα και με ασφάλεια, αλλά είχαμε μαζί μας κι αρκετoύς νεοφώτιστους κι αποφασίσαμε να μην τους τρομάξουμε χωρίς λόγο.

Άλλωστε υπήρχε εναλλακτική διαδρομή.  Γυρίσαμε πίσω. Μάραθος, Βαρβαριάδα, Σαμάρι, Άγραφα και μετά . . . η περιπέτειά μας έκλεισε όπως πάντα με ένα ηρωικό φαγοπότι, νυχτερινή επιστροφή στον Κρέντη καφέδες γλυκά και νάνι νωρίς.

Την δεύτερη μέρα κάποιοι αποφάσισαν να μην ακολουθήσουν και να πάνε να δουν με τα παιδιά και τις οικογένειές τους τα τουριστικά αξιοθέατα της περιοχής (και πολύ καλά έπραξαν, Λίμνη Κρεμαστών και βόλτα στις γύρω περιοχές από ότι μάθαμε).

Η υπόλοιπη παρεά -8 αυτοκίνητα- αναχώρησε από Κρέντη για Χρύσω ? Μαυρομάτα.  Μετά από περιορισμένης έκτασης χωματουργικές εργασίες περάσαμε ένα χείμαρρο όμως λίγο αργότερα, μια κατολίσθηση σε ένα πραγματικά σαθρό και στενό πέρασμα μας ανάγκασαν να γυρίσουμε πίσω από τον ίδιο δρόμο.  Για αποζημίωση χωθήκαμε σε ένα ποτάμι αγνοώντας την γέφυρα.

Κρέντη, Ανατολική και Δυτική Φραγκίστα, γέφυρα Κριονερίου, Σκάρος και πικνίκ μέσα στη κοίτη του Αγραφιώτη.  Απρόβλεπτη συνάντηση με τους οικογενειάρχες που περνώντας το γεφύρι αναγνώρισαν εύκολα τη παρέα μας να τρώει και να πίνει μέσα στο ποτάμι.

Βαρβαδιάδα, Μοναστηράκι.  Εκεί πραγματικά νιώσαμε τη καρδιά των Αγράφων να χτυπά δυνατά.  Άγρια ομορφιά, γέρικα έλατα, σάρες, νεροφαγώματα, λάσπη, ποτάμια, καταρράκτες, πέτρινα μονότοξα γεφύρια, ερημωμένοι οικισμοί και καλοσυνάτοι άνθρωποι.  Με το ηλιοβασίλεμα βρεθήκαμε στη ράχη.  Φωτογραφίες, και κατέβασμα από την άλλη πλευρά του βουνού.

Καφές στον Άγιο Προκόπιο και ... η περιπέτειά μας έκλεισε όπως πάντα με ένα ηρωικό φαγοπότι.

Τρίτη μέρα.  Το κομβόι μικραίνει κι άλλο 6 αυτοκίνητα.  Το πρόγραμμα έχει κατάκτηση της Οίτης. Κρέντης ?  Λουτρά Υπάτης και μετά κατεύθυνση Νεοχώρι.  Μπαίνουμε στον Δρυμό και αρχίζουμε μια εύκολη ανάβαση με στόχο τα 1800μ.  Το χιόνι όμως πυκνώνει και είναι αδύνατον να περάσουμε.  Επιστροφή από τον ίδιο δρόμο με κατεύθυνση πάντα το Νεοχώρι.  Έξοδος σε δασικό δρόμο από άλλο σημείο.  Λάσπη, παχιά λάσπη, παχιά λάσπη, παχιά λάσπη για πολλά πολλά χιλιόμετρα μέσα σε καταπληκτικό δάσος με έλατα και ρυάκια.

Καταλήγουμε στον Αθανάσιο Διάκο, κατάκοποι, ευχαριστημένοι και τρελά πεινασμένοι. και ... η περιπέτειά μας έκλεισε όπως πάντα με ένα ηρωικό φαγοπότι.

Επιστροφή από Εθνική.  Τι λάθος Θεέ μου!  Στα διόδια ουρά 4 χιλιομέτρων και αναμονή 50 λεπτά.  Δε βαριέσα.  Σπίτι μας σπιτάκι στις 12 τα μεσάνυκτα μετά από 14 ώρες στο τιμόνι ? καλά - καλά μείον τη στάση για το φαγοπότι.

Τα γενικά συμπεράσματα δικά σας.  Εμείς πάντως περάσαμε τέλεια!!!